ΤΟ ΠΑΝΤΟΥ ΤΗΣ ΦΑΝΤΑΣΙΑΣ

Γράφει η Νεκταρία Γκόφα

CULTURE & SCIENCE

8/19/20241 λεπτά ανάγνωσης

Στη σύγχρονη εποχή των γρήγορων ρυθμών ζωής ο ελεύθερος χρόνος είναι πολύτιμος για κάθε άνθρωπο έτσι και για τα παιδιά. Διαδραματίζει πολυδιάστατο ρόλο στην καθημερινή ζωή και υπάρχει μία ποικιλία στις ψυχαγωγικές επιλογές, ώστε να αξιοποιηθεί σωστά. Ειδικότερα, μία από αυτές είναι η ανάγνωση των κόμικς, μία διαχρονική δραστηριότητα. Για να γίνω πιο σαφής, είναι εκείνα που διεγείρουν τη φαντασία μικρών και μεγάλων και όπως έλεγε ο Άλμπερτ Αϊνστάιν «Η φαντασία είναι πιο σημαντική από τη γνώση». Είναι λοιπόν απαραίτητο οι γονείς να μεριμνούν για την ψυχαγωγική ενασχόληση των παιδιών και να τα παροτρύνουν στην ανάγνωση. Συνεπώς, το διάβασμα των κόμικς επιφέρει πλεονεκτήματα.

Πρώτον, η αλήθεια είναι πως σε πρώτο βαθμό τα κόμικς επιτελούν ενημερωτικό ρόλο. Σαφέστερα, πολλές φορές οι ιστορίες που παρουσιάζουν σχετίζονται άμεσα με την επικαιρότητα. Ως εκ τούτο, εξάπτεται το ενδιαφέρον των παιδιών για συμμετοχή στο κοινωνικό γίγνεσθαι και προωθούνται κοινωνικοί ρόλοι, αφού πληροφορούνται. Επιπλέον, εντυπωσιάζουν τους νεαρούς αναγνώστες. Δηλαδή, τα υπερφυσικά φαινόμενα αποδίδονται σε υπερήρωες. Για παράδειγμα, τέτοια μπορεί να αφορούν υπερδυνάμεις, πέταγμα στον ουρανό ή αναπνοή στον βυθό της θάλασσας. Έτσι, διεγείρεται η φαντασία των παιδιών και ταξιδεύον τόσο σε πρωτόγνωρες όσο και μαγικές περιπέτειες.

Συμπληρωματικά, τα κόμικς ξεχωρίζουν για την ιδιαίτερη γλωσσική τους ταυτότητα. Ειδικότερα, το γεγονός ότι συνδυάζουν εικόνα είτε άχρωμη είτε έγχρωμη με γραπτό λόγο δίνει ζωντάνια στο κείμενο. Φυσικά, η εικόνα είναι αυτή που κυρίως κυριαρχεί και βοηθά στη γρήγορη κατανόηση των καταστάσεων. Το λεξιλόγιο αντίστοιχα είναι απλό συμβάλλοντας στην εύκολη και άμεση σύλληψη μηνυμάτων. Επιπρόσθετα, χάρη στα κόμικς βοηθιούνται σε ψυχολογικό επίπεδο πολλοί αναγνώστες, διότι ευχαριστιούνται με κωμικό στοιχείο. Σ’ αυτή την περίπτωση, έρχονται σε επαφή με ιστορίες οι οποίες τελειώνουν γρήγορα και έχουν ως ήρωες πολλά ζώα. Ωστόσο, στον αντίποδα αξίζει να σημειωθούν και ορισμένα μειονεκτήματα που ενίοτε προκύπτουν από την ανάγνωσή τους.

Αρχικά, σε αυτά αναπαράγονται στερεότυπα. Πιο συγκεκριμένα, αν όχι όλες, τις περισσότερες φορές είναι έμφυλα. Λόγου χάρη, μπορεί να παρουσιάζουν τους άντρες πιο δραστήριους ή πιο παραγωγικούς, ενώ στις γυναίκες προσάπτουν παθητικούς ή αισθησιακούς ρόλους. Επίσης, πολλάκις προωθούν τη βία ως τρόπο επίλυσης των διαφορών. Με αυτό τον τρόπο, ενδέχεται οι νεαροί δέκτες να επηρεαστούν και να χρησιμοποιούν με τη σειρά τους αθέμιτα μέσα.

Εκτός αυτών, με την ανάγνωσή τους τα παιδιά γνωρίζουν μία μορφή λόγου η οποία συχνά δεν είναι μήτε καλλιεργημένη μήτε αναλυτική. Για την ακρίβεια, οι διάλογοι που καταγράφονται χαρακτηρίζονται όχι μόνο τυποποιημένοι αλλά και κοινότοποι, με αποτέλεσμα να δημιουργούν φτωχό λεξιλόγιο στα παιδιά. Ως εκ τούτου, υπάρχει η πιθανότητα να αδρανήσει το γλωσσικό αισθητήριο των παιδιών. Τέλος, απομακρύνονται από τον αναλυτικό λόγο. Αυτό συμβαίνει, επειδή η αφηγηματική δυνατότητα είναι περιορισμένη σε μεγάλο βαθμό, δεδομένου ότι επικρατεί ένας βραχυλογικός διάλογος και η εικόνα.

Συμπερασματικά, όλοι γνωρίζουμε ότι τα κόμικς συνιστούν την ένατη τέχνη. Οπωσδήποτε, πρόκειται για μία διαφορετική μορφή ανάγνωσης που στόχο έχει την ψυχαγωγία. Λαμβάνοντας υπόψη τόσο τα θετικά όσο και τα αρνητικά αποτελέσματα που επιφέρουν σε όλους τους τομείς στα παιδιά, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αφαιρεθούν από το αναγνωστικό πλαίσιο. Καλό είναι να διαβάζονται με κριτική σκέψη, ώστε να ευεργετήσουν τα παιδιά, αφού όπως υποστήριζε ο Άλμπερτ Αϊνστάιν «Η λογική θα σε πάει από το Α στο Β. Η φαντασία θα σε πάει παντού.