«ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ Η΄ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ;»

Ο άνθρωπος σ’ όλες τις περιόδους της ιστορίας διαμορφώνει έναν αξιακό- ηθικό κώδικα. Ο τελευταίος επηρεάζεται από το περιβάλλον στο οποίο ζει και αναπτύσσει τη δράση του, που δεν είναι άλλο από το φυσικό. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια το περιβάλλον αυτό βρίσκεται σε κρίση, αφού από φυσικό σε ό,τι αφορά τα εδάφη, τον αέρα και την πανίδα έχει γίνει και τεχνητό με την ένταξη των μηχανών, των δρόμων και των σπιτιών. Σαφώς, η μεταβολή αυτή απειλεί το περιβάλλον και προκαλείται από φαινόμενα της σύγχρονης εποχής.

Αρχικά, η φύση καταστρέφεται από το μοντέλο του υλικού ευδαιμονισμού που επικρατεί. Λεπτομερέστερα, η υπερκατανάλωση προϋποθέτει την υπερπαραγωγή, η οποία με τη σειρά της οδηγεί στην υπερβολική εκμετάλλευση των φυσικών πόρων. Έτσι, τα εργοστάσια παράγουν ολοένα και περισσότερα απόβλητα που προκαλούν ρύπανση. Ακόμα, οι έντονοι ρυθμοί αστικοποίησης έχουν οδηγήσει στη συγκέντρωση πολλών ατόμων στις πόλεις. Χαρακτηριστικά, πάνω από το μισό του παγκόσμιου πληθυσμού (55%) ζει στις πόλεις, ενώ το 2050 εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει το 70% σύμφωνα με μελέτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ως εκ τούτου, αυξάνονται οι ανάγκες, οι οποίες πρέπει να καλυφθούν με την παραγωγή βιομηχανικών προϊόντων.

Επιπρόσθετα, η ταχύτατη εξέλιξη της επιστήμης και δη των νέων τεχνολογιών έχει εδραιώσει τη θεώρηση των επιστημονικών επιτευγμάτων ως πανάκεια σε όλα τα προβλήματα. Σε αυτά συμπεριλαμβάνεται και το οικολογικό, το οποίο δεν μπορεί να επιλυθεί με την ανάπτυξη της τεχνολογίας, αφού αυτή εντείνει την απομύζηση πόρων και τη δημιουργία αποβλήτων. Επιπλέον, παρατηρείται αδιαφορία και άγνοια εκ μέρους της πολιτικής ηγεσίας, η οποία δεν επιβάλλει αυστηρές ποινές, όταν καταστρέφεται η φύση. Γι’ αυτό, λοιπόν, είναι αδήριτη η λήψη αποτελεσματικών μέτρων, ώστε να προστατευθεί το περιβάλλον.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το σχολείο οφείλει να δράσει όχι μόνο σε ακαδημαϊκό, αλλά και σε πρακτικό επίπεδο. Στην πρώτη περίπτωση, πρέπει να ενταχθεί στο ωρολόγιο πρόγραμμα μάθημα περιβαλλοντικής αγωγής, που θα διδάσκει κανόνες και πρακτικές για την προστασία της φύσης και την αξία της. Στη δεύτερη περίπτωση, καλό είναι να οργανώνονται εκδρομές στη φύση με δραστηριότητες, όπως είναι η αναδάσωση. Επιπλέον, τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης -ως τέταρτος φορέας εξουσίας- είναι απαραίτητο να στηλιτεύουν παραβατικές συμπεριφορές, λόγου χάρη το ασύστολο πέταγμα σκουπιδιών στη φύση. Σ’ αυτό το πλαίσιο, κρίνεται σκόπιμο να προβάλλουν υλικό γόνιμο προβληματισμού, ώστε να κινητοποιούνται οι πολίτες, Έτσι, θα ευαισθητοποιούνται και θα αντιληφθούν τον κίνδυνο για το περιβάλλον που ελλοχεύει στη συμπεριφορά κάθε ανθρώπου.

Συμπληρωματικά, όλοι οι άνθρωποι είναι ωφέλιμο να επαναπροσδιορίσουν τις αρχές τους. Πιο συγκεκριμένα, καλό θα ήταν να επενδύσουν σε αξίες που αφορούν στο κοινωνικό σύνολο και τον σεβασμό του Άλλου και του περιβάλλοντος. Μ’ αυτό τον τρόπο, θα θέσουν ως προτεραιότητα την προστασία της φύσης και θα παραγκωνίσουν τα προσωπικά τους κέρδη σε βάρος αυτής. Τέλος, οι ίδιοι μπορούν να συμμετέχουν στα κοινά και ειδικότερα σε οργανωμένα οικολογικά προγράμματα. Ως απόρροια, θα ασκούν πίεση στην εξουσία για επικαιροποίηση του σχετικού νομοθετικού πλαισίου.

Συμπερασματικά, όπως έλεγε και ο Ρόμπερτ Ίνγκερσολ «Στη φύση δεν υπάρχουν ανταμοιβές ούτε τιμωρίες- υπάρχουν συνέπειες». Γι’ αυτό, η προσπάθεια προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος πρέπει να γίνει συνειδητή και προσωπική υπόθεση, ώστε όλοι να κινητοποιηθούν άμεσα. Έτσι, το πρόβλημα θα τεθεί σε νέες βάσεις και ο σύγχρονος, προηγμένος τεχνολογικά κόσμος θα σταθεί με σεβασμό απέναντι στις ανάγκες της φύσης.