IPR-A: ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΣΕ ΑΘΛΗΤΕΣ

Το έργο IPR-A (Δικαιώματα Πνευματικής Ιδιοκτησίας για Αθλητές), συγχρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus+, συντονίζεται από την Tero ΙΚΕ και υλοποιείται από μία κοινοπραξία τριών οργανισμών, συμπεριλαμβανομένων των Inquirium Ltd από την Κύπρο και Sports Evolution Alliance από την Πορτογαλία. Το έργο ανταποκρίνεται σε μία αυξανόμενη ανάγκη στον τομέα του αθλητισμού: την ενίσχυση της ευαισθητοποίησης και της κατανόησης των Δικαιωμάτων Πνευματικής Ιδιοκτησίας (IPRs) από τους αθλητές και τα υποστηρικτικά τους δίκτυα. Το IPR-A στοχεύει στην εκπαίδευση αθλητών, προπονητών και επαγγελματιών του αθλητισμού σχετικά με το πώς μπορούν να προστατεύσουν την εικόνα, το όνομα και το brand τους, διασφαλίζοντας ότι λαμβάνουν την αναγνώριση και την αποζημίωση που τους αξίζει. Μέσα από την ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού, σεμιναρίων, καθώς και με την συμμετοχή σε σχετικά συνέδρια, το έργο επιδιώκει να ενδυναμώσει τους αθλητές ώστε να προστατεύουν τα δικαιώματά τους και να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις σε ένα ολοένα και πιο εμπορευματοποιημένο αθλητικό περιβάλλον.

Κατά την υλοποίηση του έργου IPR-A έχουν υλοποιηθεί μια σειρά από ουσιαστικές δράσεις. Η πρώτη ήταν το πιλοτικό εκπαιδευτικό σεμινάριο, το οποίο δοκίμασε το εκπαιδευτικό υλικό του έργου σε πραγματικές συνθήκες, συγκεντρώνοντας σχόλια για τη βελτίωση του υλικού. Ακολούθησε ένα “train the trainer” σεμινάριο, όπου επιλεγμένοι εκπαιδευτές εκπαιδεύτηκαν στη μεθοδολογία του IPR-A, προκειμένου να είναι σε θέση να υλοποιήσουν τα σεμινάρια στους μαθητές, τόσο με φυσική παρουσία όσο και διαδικτυακά. Το Πρώτο Σεμινάριο Μαθητών διεξήχθη στις 31 Ιανουαρίου 2025, στο OK!Thess, με τον Καθηγητή Δημήτρη Γαργαλιανό να ενισχύει το υλικό του έργου μέσω της παρουσίασής του για τη Διπλή Καριέρα αθλητών και τα ΔΠΙ. Οι συμμετέχοντες συμμετείχαν ενεργά σε συζητήσεις γύρω από τα δικαιώματα των αθλητών και τα νομικά εργαλεία για την προστασία τους. Το Δεύτερο Σεμινάριο, που έλαβε χώρα στις 4 Μαρτίου 2025 στο Mediterranean College, συνέχισε τη δυναμική του έργου, εστιάζοντας στην εφαρμογή των ΔΠΙ στον αθλητικό τομέα. Το Τρίτο και τελικό σεμινάριο πραγματοποιήθηκε στις 11 Μαΐου 2025 και φιλοξενήθηκε στο πλαίσιο του 28ου Διεθνούς Συνεδρίου Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού της ΕΓΒΕ στο Ολυμπιακό Μουσείο Θεσσαλονίκης, ολοκληρώνοντας έτσι επιτυχημένα μια σειρά 3 σεμιναρίων, τα οποία συμπληρώνονταν και από ένα Online μάθημα το καθένα.

Το έργο καλύπτει ένα κρίσιμο κενό στην προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων των αθλητών. Στην εποχή όπου οι αθλητές εκτίθενται ολοένα και περισσότερο σε εμπορικές πιέσεις και εκμετάλλευση της προσωπικής τους επωνυμίας, η κατανόηση και αξιοποίηση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας είναι ζωτικής σημασίας. Οι αθλητές αντιμετωπίζουν πολλές φορές δυσκολίες στο να ελέγξουν τη χρήση της εικόνας τους, ιδιαίτερα στα ψηφιακά μέσα. Το IPR-A δεν περιορίζεται μόνο στην αναγνώριση αυτών των προκλήσεων, αλλά συμβάλλει παράλληλα και στους ευρύτερους στόχους της καινοτομίας στον αθλητισμό, της προστασίας των προσωπικών δεδομένων και της δίκαιης οικονομικής συμμετοχής των αθλητών. Μέσα από προσβάσιμη εκπαίδευση και στρατηγικές πολιτικές παρεμβάσεις, το έργο καλλιεργεί μια κουλτούρα επίγνωσης δικαιωμάτων και νομικής ενδυνάμωσης τόσο για νέους όσο και για καταξιωμένους αθλητές.

Συνοψίζοντας, το έργο IPR-A προσφέρει έγκαιρες, εφαρμόσιμες και ουσιαστικές λύσεις σε ένα συνεχώς αυξανόμενο πρόβλημα της διακυβέρνησης στον αθλητισμό. Ενισχύει την ικανότητα των αθλητών και των επαγγελματιών του αθλητισμού να διαχειρίζονται τα πνευματικά τους περιουσιακά στοιχεία και προάγει ένα πιο δίκαιο και επαγγελματικό αθλητικό περιβάλλον. Οι προσπάθειες της κοινοπραξίας οικοδομούν ένα βιώσιμο υπόβαθρο για τη συνέχιση της εκπαίδευσης και της υπεράσπισης των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας στον αθλητισμό, συμβάλλοντας σε συστημικές αλλαγές σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Καθώς το έργο πλησιάζει στην ολοκλήρωσή του, τα διδάγματα, τα εργαλεία και τα δίκτυα που έχει αναπτύξει θα συνεχίσουν να εξυπηρετούν αθλητές και φορείς που υποστηρίζουν το ευ αγωνίζεσθαι – εντός και εκτός αγωνιστικού χώρου.

Για να μάθετε περισσότερα για τα Δικαιώματα Πνευματικής Ιδιοκτησίας στον Αθλητισμό, ακολουθήστε το IPR-A στο Facebook, Instagram, X (Twitter) και LinkedIn, και επισκεφθείτε την επίσημη ιστοσελίδα του έργου. Εκεί θα βρείτε και την Online Βιβλιοθήκη του IPR-A με άρθρα, εργαλεία και παραδείγματα σχετικά με τα ΔΠΙ στον αθλητισμό.