Η ΑΥΤΟΝΟΜΗ ΚΑΤΑΔΥΣΗ - ΜΙΚΡΕΣ ΑΛΗΘΕΙΕΣ

Σ΄ αυτό το άρθρο, προσπαθήσαμε να μην κάνουμε κατάχρηση του έντυπου χώρου και να συνοψίσουμε μερικές εκτιμήσεις για την τοπική άθληση στην ψυχαγωγική κατάδυση. Ενδεχομένως κάποιοι, να ενθουσιάζονται με την παρουσίαση τού καταδυτικού τουρισμού στην Ελλάδα και τις προοπτικές του. Αυτή όμως, είναι η μια πλευρά τού νομίσματος. Λόγοι αντικειμενικότητας και κοινωνικής ενσυναίσθησης στους λάτρεις τής θάλασσας, απαιτούν τη δευτερολογία με περιγραφή τής άλλης πλευράς στο ίδιο νόμισμα.

Είναι γεγονός, ότι στην προμνημονιακή οικονομική φάση τής εθνικής οικονομίας, μιλώντας για μια περίοδο εικονικής ευμάρειας και καταναλωτισμού, να προέκυψε μια ζήτηση καταδυτικής αναψυχής κυρίως σε νεαρά άτομα. Οι καταδυτικές σχολές-κέντρα ήταν σχετικά περιορισμένες ακόμη και στην Αττική. Πολλοί εντυπωσιασμένοι από ταινίες και τηλεόραση, μπήκαν στη διαδικασία δοκιμής τού χομπίστα ή και του επαγγελματία αυτοδύτη. Κάποιοι ήταν ήδη ψαροντουφεκάδες ή δύτες προς επαγγελματική εξέλιξη και άλλοι εντελώς ασύνδετοι με τον υποβρύχιο κόσμο. Λίγο οι ταινίες δράσεις, λίγο η σειρά Baywatch, έσπρωξαν σε ένα διαφορετικό είδος διασκέδασης.

Μεταμνημονικά, οι καταστάσεις άλλαξαν άρδην. Οι καταδυτικές σχολές-κέντρα (και στην Αττική, από τη Βάρκιζα έως το Σούνιο και το Λαύριο), λόγω της προγενέστερης άνθισής τους, είχαν φυτρώσει σαν «μανιτάρια». Οι περισσότερες με κοντινή πρόσβαση στην ακτογραμμή για να γίνονται τα καταδυτικά σχολεία. Τα οικονομικά κοστολόγια με το ευρώ τροποποιήθηκαν σε μεγάλο ποσοστό και η «πίτα» - το μερίδιο από την επιχειρηματικότητα των σχολών κατακερματίστηκε με έναν μη ομολογημένο και αθέατο ανταγωνισμό, ενώ το hobby, έγινε πολύ απλά απλησίαστο. Τουλάχιστον, έτσι προέκυψε, για την προηγούμενη μεσαία τάξη μερικών υποψήφιων βουτηχτάδων.

Σε μερικές ιστοσελίδες σχολών, θα δείτε μια συγκριτική αναφορά κοστολογήσεων με άλλες αθλητικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες. Μπορεί να σχετίζονται με το νερό, μπορεί και όχι. Κάνουν μια λογιστική προσέγγιση βιωσιμότητας των επιχειρήσεων, προσπαθώντας να πείσουν ότι η ψυχαγωγική αυτόνομη κατάδυση δεν είναι ακριβή σε αντιπαραβολή με άλλα sports. Βέβαια, η σκοπιμότητα αυτών των εκλογικεύσεων είναι η προσέλκυση πελατών. Και θα πω, δυστυχώς, γιατί η εποχή των «παχέων αγελάδων» πέρασε ανεπιστρεπτί. Πλέον, σε μια μεταμνημονιακή Ελλάδα, κανείς φοιτητάκος ή άνεργο νεαρούδι, δεν θα έδινε έναν βασικό μηνιαίο μισθό και παραπάνω, για να κάνει ένα στοιχειώδες σχολείο αυτόνομης κατάδυσης ώστε να βουτά περίπου έως τα 30 μ. Ακόμα κι αν υπήρχε μια δυνατότητα από τη σύνταξη τού παππού ή της γιαγιάς, η μεσοαστική νεολαία αναζητεί πια, με ανησυχία, credits μέσα από επιμορφώσεις, μεταπτυχιακά, πληροφορική, ξένες γλώσσες και εργασία και όχι για μερικές μπουρμπουλήθρες. Ποιος θα «σκάσει» τόσα λεφτά για μια εντελώς βασική πιστοποίηση, χωρίς να υπολογίζουμε τα χρήματα για την αγορά τού απολύτως απαραίτητου εξοπλισμούꓼ Ακόμη κι αν προβεί σε ενοικίαση εξοπλισμού, πάλι τα βασικά σχολεία είναι ανελέητα δαπανηρά για τις 4-5 καταδύσεις που θα θελήσει να ξανακάνει μελλοντικά. Επειδή, η αυτόνομη κατάδυση, εμπεριέχει μέχρι και το ρίσκο τού θανάτου• τα αρχικά σχολεία δεν αρκούν για να έχεις τη δέουσα αυτοπεποίθηση. Θα χρειαστεί να καταδύεσαι οργανωμένα, μεθοδικά, υπεύθυνα και με καλούς, έμπειρους και συγκροτημένους επαγγελματίες συνοδούς. Αυτό κάνουν άλλωστε και συνετοί τουριστικοί αυτοδύτες από το εξωτερικό.

Ας, μην μιλήσουμε εδώ, για καταδυτικά ταξίδια και τα κόστη τους. Οι περισσότεροι, εντός Αττικής (με εξορμήσεις στις τοποθεσίες: Πάτροκλος-Ποθητός-Λιμανάκια-Λεγραινά…άντε καμιά Αίγινα ή Αγκίστρι), βουτούν για να δουν γωβιούς, χάνους, κακαρέλους, καλογρίτσες, καμιά μουρμούρα, μουσμούλια, σάλπες, αθερίνες, μυτάκια και γύλους• δεν διαπιστώνουν ένα περισσότερο ενδιαφέρον, πέρα ίσως, από 2-3 σημεία όπου υπάρχουν βυθισμένα αυτοκίνητα ή κανένα «κομμένο» μισοναυάγιο. Μετά τον αρχικό ενθουσιασμό, έρχεται συνήθως η παραίτηση, αφού θα βαρεθείς την φυκοτραγάνα και τα αρκετά σκουπίδια βυθού. Αυτά λέει η εμπειρία, δεν είναι αδόκιμες αερολογίες. Χάνεται η αρχική περιέργεια και ακολουθούν κόπωση, βαρεμάρα, απροθυμία ή και μερικές ατυχείς και αποτρεπτικές αδεξιότητες. Κυρίως, χάνονται μαζί με την αρχική διάθεση, πολλά λεφτά σε μια ίσως επιπόλαιη και γρήγορη επιλογή.

Μην προσπαθήσουν να σας πείσουν για κάτι άλλο. Ήδη η ψυχαγωγική αυτόνομη κατάδυση πέρασε στα κεσάτια της, για να μην πω στην καθίζηση. Είναι, άλλο θέμα, η απόλυτη εξειδικευμένη υποβρύχια εργασία (λιμενικά έργα-πακτώσεις-επιθεωρήσεις πλοίων-δεξαμενισμοί-καλωδιώσεις κ.λπ.) κι άλλο το γύρω – γύρω βραχάκια και μαριδούλα. Η εξειδικευμένη κατάδυση με άκρως υψηλό τεχνολογικό εξοπλισμό και επίβλεψη από εταιρείες είναι ένα υψηλά αμειβόμενο βιοποριστικό έργο, αλλά και, μια πανάκριβη επένδυση γνωστικής, τεχνικής εκπαίδευσης. Απαιτεί απίστευτο χρόνο άσκησης-τεχνογνωσίας και επαγγελματικής εμπειρίας-δεξιότητας. Τέλος, μην μπερδεύετε την ψυχαγωγική κατάδυση με την στρατιωτική εκπαίδευση και σταδιοδρομία. Το ρίσκο σε πραγματικές συνθήκες είναι ασύγκριτο.

Εδώ, περιορίζοντας την έκταση των επεξηγήσεων, θα τονίσω ότι η αυτόνομη ψυχαγωγική κατάδυση, δεν συνδέεται με καμιά «λεβεντομαγκιά» παλαιού τύπου με αναφορές σε θρυλικούς πειρατές πυροβολητές πλοίων και πρότυπα κινηματογραφικής αρρενωπότητας. Να προσέχετε στην επιλογή των καταδυτικών σχολών και των εκπαιδευτών τους. Δεν είναι καθόλου όπως θα έπρεπε τα πράγματα. Πολλές φορές, στρατολογούνται επικουρικά, σ΄ ένα μάλλον εποχικό επάγγελμα, νεαροί επαγγελματίες με ανύπαρκτη εμπειρία αλλά και χωρίς ευσυνειδησία. Αποτελεί αυστηρά προσωπική μου άποψη και δεν το θεωρώ κοινωνικό ρατσισμό. Υπάρχει πολλή «λεβεντομαγκιά» σε επαγγελματίες που θεώρησαν ότι η κατάδυση τους καθιστά σούπερ αρσενικά ή θηλυκά στη σύγχρονη κοινωνία των fast and furious. Μπορεί να πρόκειται για συρμό ή για αλλαγή κοινωνικών στερεοτύπων. Η ευελιξία τού «πονηρόγατου». Όταν βλέπετε πολύ τατουάζ, πολύ σκουλαρίκι στα αυτιά (και πώς φορούν με 3 κρίκους στο αυτί, την κουκούλα τής στολής;;;), κοτσιδομαλούρες «Κόναν ο Βάρβαρος»….μακριά!!!

Μια ευπρεπής καταδυτική σχολή, διαθέτει έναν καλά οργανωμένο χώρο, πλήρη εξοπλισμό, καθαριότητα και υγιεινή, χωρίς σταχτοδοχεία και αποτσίγαρα, συντηρημένα οχήματα και σκάφη, κόσμια εμφάνιση εκπαιδευτών με ευγενική συμπεριφορά και υπομονή. Όλα έχουν σημασία. Η ένδυση, το κάπνισμα μέσα στο όχημα των οδηγών ή συνοδηγών, η μουσική στο αυτοκίνητο, η ύπαρξη kit Α΄ βοηθειών και οξυγόνου ακόμη κι αν πρόκειται για καταδύσεις από ακτή ή και ΝΑΙ, ακόμη και σχολείων πισίνας, ασχέτως των επιβαλλομένων νομικά μέτρων, όλα προσδίδουν κύρος και σοβαρότητα.

Θυμηθείτε, η αυτόνομη κατάδυση, απαιτεί αγάπη και συνεχές ενδιαφέρον. Μην σας «φλομώσουν» με λεξιπλοκίες τού τύπου: «πάθος» και «follow your heart» για περισσότερα και δαπανηρά σχολεία. Δεν είναι ανάγκη να αδειάσουν οι τσέπες σας αλόγιστα από παρορμητισμό. Μην παρασύρεστε από «καταδυτικό fishing». Το hobby είναι πανάκριβο, κρύβει κινδύνους σοβαρών ατυχημάτων, η καταδυτική αγορά στην Ελλάδα είναι μάλλον μικρή και βρίσκεται σε κρίση. Δεν χρειάζεται να εξελιχθείτε σε μια αχρείαστη επαγγελματική κλίμακα από παρακινήσεις marketing και με μια κοστολόγηση που ξεπερνά τα 5000-6000 € για να κάνετε, την αρχή και μόνο, σε κάτι που θέλατε απλά να το δοκιμάσετε και χωρίς δυνητικό ορίζοντα ανέλιξης.

Γιώργος Μ. Σεπέτης-αυτοδύτης

Κυριακή, 11 Μαΐου 2025