ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΚΡΑΤΟΥΣ ME ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Η σημασία του διαχωρισμού για τη διασφάλιση μιας δίκαιης και δημοκρατικής κοινωνίας

Στην σημερινή ποικιλόμορφη και πολυπολιτισμική κοινωνία, η έννοια του διαχωρισμού εκκλησίας και κράτους διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο για τη διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ της θρησκευτικής ελευθερίας και της κυβερνητικής εξουσίας. Αυτή η αρχή έχει εκτεταμένες επιπτώσεις στον τρόπο λειτουργίας της κοινωνίας μας. Σε αυτό το άρθρο, θα διερευνήσουμε τη σημασία του διαχωρισμού εκκλησίας και κράτους και γιατί είναι απαραίτητος για μια δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνία.

Διαχωρισμός Εκκλησίας και Κράτους: Τι σημαίνει;

Η έννοια του διαχωρισμού εκκλησίας και κράτους αναφέρεται στην ιδέα ότι η κυβέρνηση δεν πρέπει να καθιερώνει ή να προωθεί κάποια συγκεκριμένη θρησκεία, ούτε πρέπει να παρεμβαίνει στην λατρεία οποιασδήποτε θρησκείας. Αυτή η αρχή διασφαλίζει ότι τα άτομα είναι ελεύθερα να ασκούν την πίστη τους (ή την έλλειψή της) χωρίς το φόβο διακρίσεων από την κυβέρνηση.

Τι ισχύει στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα υπάρχει μακρά παράδοση αλληλεξάρτησης Κράτους και Εκκλησίας, ήδη από την ίδρυση του Κράτους το 1832, και πολυεπίπεδη ανάμειξη του ενός στο άλλο και αντιστρόφως. Το θέμα του χωρισμού Εκκλησίας και Κράτους επανέρχεται κατά περιόδους με διάφορες αφορμές στην πολιτική επικαιρότητα, χωρίς όμως αυτό να οδηγεί σε ουσιώδη μεταβολή του status quo.

Σύμφωνα με το ισχύων Σύνταγμα της Ελλάδας, επικρατούσα θρησκεία στην Ελλάδα είναι «η Ανατολική Ορθόδοξος Εκκλησία του Χριστού» (άρθρο 3). Το άρθρο 13 απαγορεύει τον προσηλυτισμό. Το άρθρο 14 ορίζει ότι «Κατ' εξαίρεση επιτρέπεται η κατάσχεση (εφημερίδων και άλλων εντύπων), με παραγγελία του εισαγγελέα, μετά την κυκλοφορία (...) για προσβολή της χριστιανικής και κάθε άλλης γνωστής θρησκείας». Το άρθρο 16 ορίζει ότι: στους σκοπούς της Παιδείας περιλαμβάνεται και η ανάπτυξη θρησκευτικής συνείδησης. Το άρθρο 33 ορίζει ρητώς ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ορκίζεται «Εἰς τὸ ὄνομα τῆς Ἁγίας καὶ Ὁμοουσίου καὶ Ζωοποιοῦ καὶ Ἀδιαιρέτου Τριάδος», ενώ το άρθρο 59 ορίζει αντίστοιχο όρκο για τους βουλευτές, προβλέποντας ειδικό όρκο για «αλλόθρησκους ή ετερόδοξους

Σε αντίθεση με παραπάνω σημεία που ορίζει το Σύνταγμα της Ελλάδας, η Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (UDHR) - που και η χώρα μας αποδέχεται και θεωρητικά οφείλει να συμμορφώνεται- κατοχυρώνει το δικαίωμά σας στην ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας (άρθρο 18): Συγκεκεριμένα:

«Καθένας έχει δικαίωμα στην ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας. Αυτό το δικαίωμα περιλαμβάνει την ελευθερία να αλλάξει τη θρησκεία ή τις πεποιθήσεις του και την ελευθερία, είτε μόνος είτε από κοινού με άλλους, δημόσια ή ιδιωτικά, να εκδηλώνει τη θρησκεία ή τις πεποιθήσεις του με τη διδασκαλία, την άσκηση, τη λατρεία και τη λατρεία.»

Κατοχυρώνει επίσης το δικαίωμά σας στην ελευθερία γνώμης και έκφρασης (άρθρο 19), Ειδικότερα:

«Καθένας έχει δικαίωμα στην ελευθερία της γνώμης και της έκφρασης. Αυτό το δικαίωμα περιλαμβάνει την ελευθερία της γνώμης χωρίς παρεμβάσεις και την αναζήτηση, λήψη και μετάδοση πληροφοριών και ιδεών μέσω οποιωνδήποτε μέσων και ανεξαρτήτως συνόρων».

Και στα δύο δικαιώματα δόθηκε η ισχύς του διεθνούς δικαίου μέσω των άρθρων 18 και 19 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ICCPR).

Συμπερασματικά, διαπιστώνουμε ότι αρκετά άρθρα του Συντάγματος της Ελλάδας, δεν συμβαδίζουν το πνεύμα και την ουσία της Οικουμενική διακηρυξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Γιατί είναι σημαντικός ο διαχωρισμός Εκκλησίας και Κράτους;

1. Προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας: Διαχωρίζοντας την εκκλησία από το κράτος, η κυβέρνηση διασφαλίζει ότι τα άτομα έχουν την ελευθερία να ασκούν τη θρησκεία τους χωρίς παρεμβάσεις ή πιέσεις από το κράτος. Αυτό προστατεύει τα δικαιώματα των ατόμων να πιστεύουν όπου νομίζουν, είτε ανήκουν σε μειονοτική πίστη είτε είναι αλλόθρησκοι. Προστατεύει τα άτομα από το να υποχρεωθούν να ακολουθήσουν ένα συγκεκριμένο θρησκευτικό δόγμα ή πεποίθηση, επιτρέποντας την ελευθερία της συνείδησης και της λατρείας

2. Διασφάλιση της ισότητας: Ο διαχωρισμός εκκλησίας και κράτους εμποδίζει την κυβέρνηση να ευνοήσει τη μια θρησκεία έναντι της άλλης, προωθώντας έτσι την ισότητα μεταξύ πολιτών διαφορετικών θρησκειών. Αυτή η αρχή είναι απαραίτητη για τη δημιουργία μιας δίκαιης και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνίας όπου όλα τα άτομα αντιμετωπίζονται με σεβασμό και αξιοπρέπεια.

3. Διατήρηση της Δημοκρατίας: Όταν η κυβέρνηση παραμένει ουδέτερη σε θέματα θρησκείας, υποστηρίζει τις δημοκρατικές αξίες της κοινωνίας μας. Αποφεύγοντας την καθιέρωση μιας κρατικής θρησκείας, η κυβέρνηση διασφαλίζει ότι καμία μεμονωμένη θρησκευτική ομάδα δεν ασκεί αδικαιολόγητη επιρροή στις πολιτικές αποφάσεις, προστατεύοντας έτσι τα δικαιώματα όλων των πολιτών. Στην περίπτωση της Ελληνικής κυβέρνησης, χαρακτηριστικό παράδειγμα καταχρηστικής άσκησης επιρροής λόγω της ένωσης Εκκλησίας με κράτος, είναι το νομοσχέδιο για την ισότητα στο γάμο των ομόφυλων ζευγαριών. Η Εκκλησία "εκβιάζοντας" τους βουλευτές με αποκλεισμούς σε χώρους λατρείας και αφορισμούς, απαίτησε απο την ελληνική πολιτεία να μη αποδεχτεί τα δικαιώματα σε μία μειονότητα πολιτών.
   

Ο διαχωρισμός εκκλησίας και κράτους είναι μια θεμελιώδης αρχή που στηρίζει τη δημοκρατική μας κοινωνία. Υποστηρίζοντας αυτήν την αρχή, η κυβέρνηση διασφαλίζει ότι τα άτομα είναι ελεύθερα να ασκούν την πίστη τους χωρίς φόβο δίωξης, προάγει την ισότητα μεταξύ πολιτών διαφορετικών θρησκευτικών καταβολών και προστατεύει τις δημοκρατικές αξίες της κοινωνίας μας. Προωθεί την ποικιλομορφία και τη συμμετοχικότητα, επιτρέποντας σε ανθρώπους όλων των θρησκειών να συνυπάρξουν ειρηνικά χωρίς φόβο για διακρίσεις και βία λόγω θρησκευτικών ανισοτήτων.

Είναι απαραίτητο να αναγνωρίσουμε την ανάγκη του διαχωρισμού της εκκλησίας και του κράτους για να διατηρήσουμε μια δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνία για όλους. Η ελληνική πολιτεία πρέπει να λάβει μέτρα για την αναθεώρηση του Συντάγματος και τον διαχωρισμό της απο την Εκκλησία ώστε να μπορεί ανεμπόδιστα να αφοσιωθεί σε ισότιμο και δίκαιο για όλους νομοθετικο έργο.